Toen Rinus Michels in 1974 met het Nederlands Elftal de finale van het WK bereikte, was dat -volgens die zelfde Michels- te danken aan het ’totaalvoetbal’, een speelstijl waarbij spelers eigenlijk op alle posities in het veld moeten kunnen spelen en altijd aanspeelbaar zijn. Verdedigers vallen aan, aanvallers verdedigen. Spelers moeten beschikken over een zeer goede techniek en spelinzicht om het systeem succesvol te maken. Wat Michels in 1974 niet vermeldde was dat totaalvoetbal al in de zestiger jaren werd toegepast in Engeland en Ernst Happel al in 1970 met Feijenoord er de Europa Cup mee won. In latere jaren paste Louis van Gaal bij Ajax het zelfde systeem toe en won daarmee de Europa Cup.
Wat heeft dit allemaal te maken met Digitale Transformatie vraag je je zelf af? Welnu, enerzijds komen ontwikkelingen nooit vanzelf, ze hebben altijd een aanloop nodig (AI bestaat ook al tientallen jaren) en -anderzijds- heeft Digitale Transformatie veel kenmerken van het Totaalvoetbal. Digitale transformatie gaat verder dan automatisering en informatisering; het omvat -naast het verbeteren van de operationele efficiency, ook het herinrichten van bedrijfsprocessen, verdienmodellen en zelfs domein-/sector-gerelateerde processen. Het zijn dan ook niet alleen meer IT-specialisten die zich bezig mogen houden met DT. De aanpak die nodig is om DT tot een succes te maken vereist de aandacht en inbreng van de hele organisatie. En die organisatie moet uiteindelijk beschikken over de juiste competenties als innovatiekracht, verandervermogen, samenwerken, maar ook inzicht in (de kwaliteit van de) data, technologische ontwikkelingen, mogelijkheden en beperkingen en methodologische werkwijzes (denk aan Agile werken, design thinking). Kortom een integrale, holistische benadering is een van de belangrijkste voorwaarden voor een succesvolle digitale transformatie.
Centraal in mijn aanpak staan de 4 C-’s die het krachtenveld of speelveld van jouw digitale transformatie-traject beschrijven. Elke ‘C’ is een perspectief, een bril waarmee je kijkt naar de (mogelijkheden van) jouw Digitale Transformatie:
CONCEPTION welke nieuwe ideeen willen wij realiseren? Nieuwe verdien- of businessmodellen, welke use-cases zien wij voor ons?
CUSTOMERS, Chain & Competition welke concurrentievoordelen kunnen we met de digitale transformatie behalen? Hoe vergroten we de klanttevredenheid, hoe realiseren we toegevoegde waarde in de keten? Maar ook – welke ontwikkelingen op dit gebied zien we in ons (of andere) ecosysteem plaatsvinden? Hebben we onze klanten, leveranciers, zelfs concurrenten nodig voor en hoe verandert dat ecosysteem als gevolg van onze Digitale Transformatie?
Lees hier voorbeelden van Conception & Customer: Kansen, Verwachtingen en Ambities
CAPABILITIES Wat kunnen wij zelf (en waar hebben we hulp nodig?); we kijken daarbij naar technologie (geletterdheid, techn debt), data, organisatie & cultuur (bijv is er ruimte voor innovatie?), personele competenties (beschikken we over de juiste vaardigheden en kennis?)
CONSTRAINTS Wat zijn de factoren die randvoorwaardelijk zijn voor succes, die wellicht remmend of blokkerend kunnen werken? Denk hierbij aan wet- en regelgeving, ethische vraagstukken, informatiebeveiliging, etcetera.
Lees hier een voorbeeld van Capabilities & Constraints: Continue Leren en Innoveren
